کاهش قیمت خودرو زیر سایه فروش بزرگ خودروسازان

فروش بزرگ خودرو از دیروز کلید خورد و به نظر می رسد تجربه اسفند ۱۴۰۱ قرار است بار دیگر تکرار شود؛ سالی که فروش خودرو بدون در نظر گرفتن ظرفیت تولید، در سامانه عرضه یکپارچه انجام شد و تمام محصولات سال۱۴۰۲ پیش فروش شد. حالا، اما در مردادماه ۱۴۰۳ خودروسازان هنوز به تمام تعهدات خود عمل نکرده اند.

به گزارش فرصت امروز به نقل از دنیای اقتصاد، اگر  چه هنوز راهبرد صنعتی دولت چهاردهم تعیین نشده، با این حال پیشاپیش تعهدات زیادی در واردات، تولید و عرضه بر دوش دولت چهاردهم گذاشته شده است. روز گذشته لیست کابینه دولت چهاردهم جهت اخذ رای اعتماد به مجلس ارسال شد. طبق روال معمول پروسه انتخاب وزرا زمان بر خواهد بود؛ این در شرایطی است که وزیر صمت، فردا روز رای اعتماد مجلس به وی، با انبوهی از تعهدات خودرویی روبه روست؛ تعهداتی که در آخرین روز های عمر دولت سیزدهم به مسوولان صنعتی دولت چهاردهم تحمیل شده است. ثبت نام از متقاضیان خودرو های وارداتی و برقی، ابلاغ دستورالعمل خودرو های کارکرده و در نهایت ثبت نام بزرگ خودرویی از جمله تعهداتی است که خواسته یا ناخواسته بر دوش دولت چهاردهم قرار گرفته است.

دولت سیزدهم برای بهبود وضعیت بازار و صنعت خودرو وعده های زیادی به صف کرد؛ به طوری که فرمان هشت گانه رئیس جمهور فقید را می توان فصل الخطاب سیاست های خودرویی این دولت خواند. با این حال به غیر از حذف قرعه کشی خودرو، وعده های سیاستگذار و دولت یا اجرا نشد یا به طور ناقص اجرا شد. اما در آخرین روز های عمر این دولت، موتور ابلاغ مصوبات و ایجاد تعهد برای خودروساز و وارد کننده روشن شد؛ این در شرایطی است که حالا وزارت صمت دولت چهاردهم با انبوهی از تعهدات روبه روست. با گذشت یک ماه از ثبت نام ۱۴۰ هزار متقاضی خودرو های وارداتی در سامانه یکپارچه عرضه خودرو (تعداد پذیرفته شدگان مشخص نیست) از روز گذشته عرضه بزرگ خودرو توسط گروه صنعتی ایران خودرو کلید خورد.

بعد از دور اول فروش خودرو ها در سامانه فروش یکپارچه در اسفندماه سال ۱۴۰۱ و پیش فروش میلیونی خودروها، به تعبیری تمام محصولات قابل عرضه خودروسازان برای سال ۱۴۰۲ به فروش رفت.

هر چند خودروسازان هنوز تعهدات خود را به صورت تمام و کمال اجرایی نکرده اند، با این حال فروش دوم با مجوز وزارت صمت کلید خورده است. بدین ترتیب با ثبت نام از متقاضیان خودرو «که از دیروز نسبت به دپوی ۲۳۰ میلیون تومان» اقدام کردند، بخش اعظم ظرفیت تولید سال آینده نیز پیش فروش می شود؛ نکته ای که مدیرعامل ایران خودرو در مجمع سالانه این شرکت که چندی پیش برگزار شد از آن به عنوان «آینده فروشی» یاد کرد؛ با این تفاوت که آینده فروشی در اسفند ۱۴۰۱ با سامانه عرضه یکپارچه خودرو کلید خورد و این بار با مجوز وزارت صمت به شرکت های خودروساز.

آنچه مشخص است خودروسازان با عرضه یکپارچه خودرو که طرح فاطمی امین، وزیر پیشین صمت، برای مقابله با تخلف عرضه کنندگان خودرو بود، شدیدا مخالف بودند. سیاستگذار وقت خودرو در سال ۱۴۰۱ به دنبال آن بود که روند عرضه خودرو را شفاف کند. بدین جهت عرضه تمام خودرو ها تنها از طریق سامانه یکپارچه خودرو انجام شد، تا به نوعی هیچ خودروساز و مونتاژکاری نتواند بازار خودرو را که برای برخی ها محل سود های میلیاردی شده بود به هم بریزد. اما مشکل اصلی این شیوه فروش در اجبار خودروسازان برای عرضه خودرو حتی در صورت نداشتن ظرفیت بود.

«خالی فروشی» و «آینده فروشی» دو واژه ای است که در مورد فروش خودرو از طریق سامانه یکپارچه به طور مکرر توسط دست اندرکاران صنعت خودرو به کار گرفته شده است.

حالا با فروش فوق العاده و پیش فروش خودروسازان، سامانه یکپارچه کاملا منحل و فروش خودروسازان به شیوه قبلی، یعنی ثبت نام در سایت اینترنتی این شرکت ها، بار دیگر آغاز شد.

هم اکنون این سوال مطرح است که تغییر شیوه عرضه خودرو در شرایط کنونی، آیا می تواند منجر به رضایت شهروندان شود؟ و سوال دیگر اینکه اصولا عرضه خودرو در سامانه یکپارچه و با نظارت وزارت صمت چه فرقی با فروش بزرگ خودروسازان و آن هم خارج از سامانه دارد؟ آیا می توان گفت شباهت هر دو در نهایت در آینده فروشی خودرو است؟

جدول کامل قیمت خودروهای داخلی و وارداتی