نرخ تورم در بلند مدت شاخص اصلی تعیین قیمت خودرو در بازار است

بازار خودرو به دلیل رکود با کاهش موردی نرخ برخی محصولات مواجه شده است. در این میان، ثبات نسبی نرخ ارز، تاثیرات کوتاه مدتی بر قیمت های این بازار دارد و در بلندمدت نرخ تورم، شاخص اصلی تعیین قیمت خودرو است

به گزارش فرصت امروز به نقل از دنیای خودرو، نرخ ارز از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر اقتصاد کل کشور است. بالا و پایین شدن نرخ دلار و در کل ارزهای خارجی می تواند قیمت تمام شده و همچنین قیمت محصولات خودروسازان داخلی در بازار آزاد را کم و زیاد کند. اگرچه واردات خودرو از سال گذشته روند تازه ای را دنبال کرده اما همچنان بیشترین سهم بازار در اختیار خودروهای تولید و مونتاژ داخل است.

محمد فرح آبادی، فعال و کارشناس صنعت و اقتصاد با اشاره به ریزش نرخ دلار در بازار طی یک هفته گذشته گفت: «کاهش نرخ ارز در فروکش حباب بازار خودرو هیچ گاه تاثیرگذار نبوده، اما افزایش نرخ دلار همواره همه بازارهای کشور ازجمله خودرو را به سرعت تحت تاثیر قرار می دهد. دلیل آن هم، تاثیر قیمت ارزهای خارجی به خصوص دلار روی زنجیره تامین و مواد اولیه شامل آهن، شیشه، پلاستیک و... است که برای ساخت خودرو به کار می رود.»

وی با بیان این که نرخ ارز و قیمت خودرو رابطه تقریبا مستقیمی دارند، افزود: «با افزایش نرخ دلار، قیمت خودرو کارکرده و صفر نیز گران می شود و با تثبیت یا کاهش نرخ دلار می توانیم شاهد ارزانی یا ثبات قیمت ها در بازار باشیم. البته کاهش نرخ ارز لزوما همیشه موجب کاهش و ثبات قیمت خودرو نمی شود.»

افزایش نرخ دلار طی چند سال گذشته قیمت محصولات صفر و کارکرده خودروسازان داخلی را دستخوش تغییرات بی سابقه ای کرده است. دلایل تاثیرگذاری مستقیم نرخ ارز بر قیمت خودرو چیست؟

تولید خودرو نیازمند مواد اولیه ای شامل فولاد، شیشه، پلاستیک، پارچه و... است که توسط تولیدکنندگان داخلی و خارجی در اختیار خودروسازان قرار می گیرد. افزایش نرخ ارزهای خارجی به معنی کاهش ارزش پول ملی است و موجب بالا رفتن قیمت مواد اولیه لازم برای تولید خودرو می شود. علاوه بر این، بعضی مواداولیه و فناوری هایی که در ساخت خودرو به کار می روند، توسط شرکت های خارجی تولید می شود و خرید آن ها مستلزم پرداخت ارز خارجی است.

با توجه به آمارهای خودروسازان و وزارت صمت، حجم بسیار بالایی از محصولات خودروسازان داخلی سازی شده است. واردات محدود قطعات های تک تا چه میزان بر قیمت تمام شده محصولات داخلی سازی شده اثرگذار است؟

در هر دو حالت؛ چه قطعه داخلی سازی شده با مواد اولیه خارجی و چه واردات قطعات مونتاژشده با افزایش نرخ دلار، باعث گرانی قیمت قطعات موردنیاز خطوط تولید خودروسازان و درنهایت قیمت تمام شده خودرو می شود، اما خودروسازانی مثل ایران خودرو و سایپا که مواد اولیه را از تولیدکنندگان داخلی می گیرند و درصد زیادی از قطعات محصولاتشان در داخل تولید می شود، تاثیر کمتری از نرخ دلار می پذیرند. هرچند این دو خودروساز و قطعه سازان همکار آن ها گله مند هستند که قیمت مواد اولیه داخلی هم به سرعت با نوسانات نرخ ارز تغییر می کند. شرکت هایی هم که بخش زیادی از قطعات خودروهایشان چه به صورت مجزا و چه به صورت CKD وارد می شود، تاثیر زیادی از نرخ دلار می گیرند.

همان طور که مطرح شد، افزایش نرخ ارز موجب بالا رفتن قیمت تمام شده محصولات خودروسازان می شود. آیا کاهش نرخ ارز توانسته است قیمت تمام شده خودرو را کاهش دهد؟

بازار خودرو به دلیل رکود با کاهش موردی نرخ برخی محصولات مواجه شده است. در این میان، ثبات نسبی نرخ ارز، تاثیرات کوتاه مدتی روی قیمت های این بازار دارد و در بلندمدت نرخ تورم، شاخص اصلی تعیین قیمت خودرو است. بدین صورت که در بعضی مواقع حتی با کاهش نرخ ارز، قیمت خودروها نه تنها کم نمی شود، بلکه افزایش نیز پیدا می کند. نرخ ارزهای خارجی در خردادماه ۱۴۰۳ همان رویه ماه های قبل را ادامه داد و البته شرایط بهتری پیدا کرد.

دلار به عنوان معتبرترین و پرکاربردترین ارز خارجی در محدوده ۶۰هزار تومان قرار گرفته است که نسبت به ماه قبل، حدود ۵هزار تومان ارزان تر معامله می شود. این ثبات و کاهش قیمت تاثیر خود را روی بازارهای دیگر به ویژه بازار خودرو نیز گذاشت تا در طول ماه اردیبهشت شاهد ثبات نسبی قیمت خودرو و البته کاهش قیمت ها نسبت به اسفندماه سال گذشته و فروردین سال جاری باشیم. لازم به یادآوری است ثبات نسبی قیمت ها در بازار به معنی رونق خرید و فروش خودرو نبوده و نیست.

حتی در سومین ماه بهار آن طور که باید و شاید رونق و جنب وجوشی دیده نمی شود، چراکه فروشندگانی که می خواستند خودرویشان را با حاشیه سود بیشتری بفروشند، به بازار نیامدند. بدین ترتیب خودروهای جدیدتر تا حدودی از دسترس خریداران دور مانده است.

با توجه رکود شکل گرفته در بازار خودرو متقاضیان از حضور در بازار امتناع می کنند. به نظر شما روند نزولی نرخ محصولات خودرویی در بازار تا کجا ادامه خواهد داشت؟

بازار خودرو ایران با کاهش و ثابت شدن نرخ دلار در محدوده ۶۰هزار تومان در خرداد سال جاری، روند باثبات و کم نوسانی را در پیش گرفته است. این روند اگر ادامه پیدا کند، فعلا شاهد گرانی های شدید در بازار نخواهیم بود. البته با شروع فصل تابستان و افزایش تقاضا برای محصولات خودرویی انتظار می رود یخ بازار بشکند و دلار نیز به روند سابق خود بازگردد. هر زمان ارزهای خارجی شروع به افزایش ارزش داشته باشند، این ثبات از بازار رخت برخواهد بست و دوباره شاهد سرازیر شدن سرمایه ها به بازار خودرو خواهیم بود. اما همان طور که مشاهده می شود، در بازار ارز نوسانات شدید قیمتی رخ نداد تا به دنبال آن بازار خودرو نیز شاهد افزایش شدید قیمت ها باشد.

اگر قیمت خودروها را روی نمودار بیاوریم، می بینیم قیمت ها از ابتدای ماه تا ۱۲خرداد روند یکسان و گاهی نزولی دارند. اما احتمال دارد از روزهای ۱۷ تا ۲۲ ماه جاری به دلیل افزایش نرخ تقاضا به دلیل حضور متقاضیان تابستانی در بازار خودرو قیمت ها افزایشی شوند و دوباره از نیمه مرداد با کمی افت، روند ثابتی را تا پایان فصل ادامه داشته باشد. این روند قیمتی دقیقا منطبق با تغییرات نرخ دلار در ماه اول خرداد است، با این تفاوت که تغییر قیمت در بازار خودرو، یک روز بعد از تغییر در نرخ ارز خارجی اتفاق می افتد.

همان طور که مطرح شد، بازار خودرو با رکود مواجه شده است و متقاضیان به امید کاهش بیشتر نرخ محصولات از حضور در بازار منصرف شدند. آیا به نظر شما بازار خودروهای وارداتی و مونتاژی نیز دچار تاثیرات عدم حضور متقاضیان خواهد شد؟

خودروهای مونتاژی چینی هم وضعیتی مشابه خودروهای داخلی دارند. محصولات چینی از همان ابتدای ورود هم قیمتی گران داشتند و در این ماه ها از اقبال به نسبت بهتری در مقایسه با محصولات خودروسازان داخلی برخودار بوده اند. اما این بدان معنا نیست که بازار آنان رونق قابل توجهی دارد و از بازار خودرو داخلی مستثنا شده اند. اکثر متقاضیان و فروشندگان خودرو در انتظار تعیین تکلیف انتخابات ریاست جمهوری هستند. این انتظار موجب رکود و خروج خریداران و فروشندگان از بازار شده است.

جدول کامل قیمت خودروهای داخلی و وارداتی