سکوت دولت در برابر افزایش قیمت خودرو

بازار خودرو و بورس کالا به شدت در حال سبقت گرفتن از یکدیگر هستند، اما در کمال تعجب هیچ واکنشی از سوی مسئولان دیده نمی شود. در این میان، این پرسش به وجود می آید که چرا دولت در برابر افزایش قیمت خودرو سکوت کرده است؟

به گزارش فرصت امروز به نقل از پایگاه خبری اسب بخار، طی هفته های اخیر قیمت خودروها به نحوی با افزایش همراه شده اند که به نظر بیش تر شبیه یک کابوس یا خواب تلخ می ماند. خوابی که در آن بسیاری از اقشار کم درآمد هر چه می دوند در رؤیا هم نمی توانند آرزوی خودرودار شدن خود را تعبیر کنند. با این حال، دولت و وزارت صمت که قصد داشت قیمت خودرو را کاهش دهد، نه تنها واکنشی نداشته است و این افزایش قیمت را ناشی از انباشت تقاضا و مردم می داند، بلکه سکوت کرده است. در این میان، برخی گمان می کنند این سکوت از سر ناچاری و ناتوانی است، چراکه از یک سو، وزیر صمت معتقد است که افزایش نرخ ارز تأثیر ۱۰ تا ۲۰ درصدی بر قیمت تمام شده خودرو دارد و از سوی دیگر، کاهش نرخ ارز در مسئولیت های وی تعریف نشده است، اما آیا این واقعیت دارد؟ آیا وزارت صمت نمی تواند بر سرعت تزریق خودرو بر بازار بیافزاید؟ آیا نمی تواند طرح هایی که در عمل مانع از تزریق خودرو به بازار می شود را فعلاً کنار بگذارد؟

البته وزیر صمت همچنان بر اعتقاد خود استوار است و افزایش قیمت خودرو را بر گردن مردم می اندازد. فاطمی امین به تازگی در خصوص چرایی افزایش سرسام آور قیمت خودرو در بازار توضیح داده است: «نرخ ارز از پنج مسیر بر بازارهای کشور تأثیر می گذارد. یکی بر روی مواد اولیه است. مثلاً در خصوص محصولی مانند خودرو حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از قطعات آن را متناسب با نوع خودرو وارد کشور می کنیم. وقتی که قیمت دلار افزایش می یابد قیمت تمام شده خودرو نیز بالا می رود، اما این قیمت تمام شده با قیمتی که اکنون در بازار است متفاوت است.»

وی اضافه کرده است: «نکته مهم این است که از این مسیر قیمت خودرو در بازار در حال افزایش نیست. ما امروز یک قیمت تولیدکننده داریم و یک قیمت بازار. قیمت بازار گاهی حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون بالاتر از قیمت تولیدکننده است. آن چه در این دو ماه خیلی در این بازار آشفتگی ایجاد کرده قیمت های بازار است. قیمت های بازار به دنبال افزایش قیمت قطعات بالا نرفته است، بلکه از آن جا که عرضه و تقاضای خودرو در بازار متوازن نیست، خودرو به نادرستی تبدیل به یک کالای سرمایه ای شده و افرادی که می خواهند ارزش پول خود را حفظ کنند به سراغ خرید خودرو می روند.

فاطمی امین ادامه داده است: «پس وقتی قیمت دلار افزایش پیدا می کند قیمت خودرو نیز بالا می رود. اگر دلار نیز پایین بیاید قیمت خودرو نیز کاهش پیدا می کند. در سال های گذشته نیز دقیقاً قیمت های بازار با قیمت ارز بالا رفته و با قیمت ارز نیز پایین آمده است.»

این عضو کابینه سیزدهم افزوده است: «راه حل این است که ما در درجه اول بین عرضه و تقاضا در بازار خودرو تعادل برقرار کنیم. خوشبختانه میزان تولید خودرو بسیار خوب در حال پیشرفت است. در آبان ماه ۱۲۲ هزار دستگاه خودرو سواری، وانت و کامیون تولید شده است که در پنج سال گذشته بی نظیر بوده است. اکنون تولید خودروسازان هر کدام ماهانه به بیش از ۶۰ هزارتا افزایش یافته است. تقریباً تا آخر آذرماه خودروسازان توانسته اند به اندازه کل تولید سال قبل، خودرو تولید کنند. پس تولید خودرو اکنون روند خوبی را طی می کند. بحث واردات خودرو نیز از دو ماه پیش کلید خورده است. ما چهار سال سالانه حدود ۵۰۰ هزار خودرو در بازار کسری داشتیم. یعنی تقاضا حدود ۱/۵ میلیون است، اما از سال ۹۷ تا قبل از امسال سالانه زیر یک میلیون خودرو تولید شده است. پس ما در این بازار تقاضای انباشته داریم.»

در این شرایط یعنی وقتی خود وزیر به عدم توازن عرضه و تقاضا معترف است، مشخص نیست چرا باید دو طرح جوانی و فرسوده که ۷۰ درصد تولیدات خودروسازان را به خود اختصاص داده است باید اجرا شود. همین مسئله به نوبه خود از سرعت گرفتن عرضه به بازار جلوگیری می کند. اما به نظر می رسد در حال حاضر وزارت صمت هم چندان از این موضوع نگرانی نداشته باشد، چراکه عدم توزان عرضه و تقاضا در آستانه واردات و به دلیل افزایش نرخ ارز باعث رشد سرسام آور قیمت ها در بازار شده است. بازاری که دوشادوش خود بورس کالا را نظاره می کند و پا به پای آن پیش می رود. بنابراین در این شرایط هر چه قیمت ها بالاتر روند، فروش محصولات جدید نیز با قیمت های بالاتری صورت خواهد گرفت. به بیان ساده، بورس کالا و بازار خودرو در حال مشروعیت بخشی و تثبیت قیمت ها هستند.

در این شرایط، طبیعی است که وزارت صمت، که به دنبال درآمدزایی از واردات خودروست، نه تنها باید سکوت کند بلکه با فرافکنی، هیچ اقدامی برای توقف و یا کاهش قیمت ها (البته اگر بتواند) انجام نمی دهد، چراکه در این صورت باعث کاهش درآمدهای خودش خواهد شد. یعنی در این شرایط وقتی که بازار به یک قیمت عادت کند و بورس کالا نیز آن را تثبیت کند، طبیعی است که خودروهای وارداتی راحت تر و با قیمت های بسیار بالاتری به فروش خواهند رفت. حال چه این تقاضا مصرفی و چه سرمایه ای باشد، در هر دو صورت عایدی اصلی به خزانه دولت خواهد رفت. پس بسیار طبیعی است که نه تنها وزارت صمت در این شرایط سکوت کند، بلکه دولت نیز واکنشی نخواهد داشت. بنابراین تا زمانی که نرخ ارز صعودی بوده و قیمت خودروها نیز افزایشی باشد، شاهد هیچ واکنشی از سوی وزارت صمت نخواهیم بود. در واقع، به نظر می رسد وزارت صمت به نیابت از دولت بازارخود را خراب نخواهد کرد، حتی اگر بسیاری از مردم خانه خراب شوند.

جدول کامل قیمت خودروهای داخلی و وارداتی