پیش‌ بینی قیمت خودرو در بازار پس از واردات

به گزارش فرصت امروز به نقل از دیجیاتو، واردات خودرو از سال ۹۷ متوقف شده و در حال حاضر بیشترین سهم بازار در اختیار خودروهای تولید و مونتاژ داخل است. از طرف دیگر قیمت خودروهای دست دوم وارداتی نیز به شکل سرسام آوری افزایش یافته و حالا شکی نیست که شماری از خودروهای موجود در ایران، گران قیمت ترین خودروهای مشابه خود در جهان هستند. در کنار این مسئله، قیمت دلار نیز روندی افزایشی دارد. اما آیا باز شدن مجدد واردات خودرو می تواند آرامش بخشی برای این شرایط ملتهب بازار خودروی کشورمان باشد یا گرفتار نوعی از افزایش تنوع، هم زمان با تورم خواهیم شد؟

حالا دیگر با توجه به تجربه چند سال گذشته، شکی نیست که افزایش نرخ دلار، قیمت خودرو را نیز افزایش می دهد. دلیل آن هم تأثیر قیمت ارزهای خارجی به خصوص دلار، روی زنجیره تأمین و مواد اولیه شامل آهن، شیشه، پلاستیک و… است که برای ساخت خودرو به کار می رود. بدین شکل نرخ دلار و قیمت خودرو رابطه تقریباً مستقیمی دارند که با افزایش نرخ این ارز، قیمت ماشین کارکرده و صفر نیز گران می شود و با تثبیت یا کاهش نرخ دلار می توانیم شاهد ارزانی یا ثبات قیمت ها در بازار باشیم.

البته کاهش نرخ ارز لزوماً همیشه موجب کاهش و ثبات قیمت خودرو نمی شود؛ چرا که بازار خودرو ایران یک بازار انحصاری است و خودرو نیز نقش کالایی سرمایه ای را ایفا می کند. بنابراین در نبود هر گونه رقیبی، مسلم است که مالکین به کاهش قیمت خودروی خود در صورت نزولی شدن قیمت دلار رضایت نمی دهند؛ مگر آنکه واردات سبب تنوع در بازار و شکستن انحصار شود. اما آیا با این شیوه واردات، چنین سناریویی اتفاق خواهد افتاد؟

همان طور که در آیین نامه واردات خودرو قید شده، بودجه واردات در سال جاری ۱ میلیارد یورو اعلام شده است. همچنین با توجه به اعلام دو سقف ۱۰ و ۲۰ هزار یورویی برای قیمت خودروهای وارداتی، با بودجه یک میلیارد دلاری حداکثر می توان ۵۰ هزار دستگاه خودرو با سقف ۲۰ هزار یورو وارد کشور کرد. حال آنکه تولید داخلی خودرو تا پایان سال جاری حدود ۱ میلیون دستگاه برآورد شده است. واضح است که ۵۰ هزار دستگاه رقم ناچیزی در برابر ۱ میلیون دستگاه خودروی داخلی به حساب می آید. در نتیجه تأثیر واردات خودرو روی قیمت محصولات داخلی چندان محسوس نخواهد بود.

از طرف دیگر در مورد تأثیر واردات این تعداد خودرو بر بازار متورم شده خودروهای دست دوم وارداتی قدیمی نیز ابهاماتی مطرح است، چرا که با توجه به اطلاعات فعلی، میزان تعرفه واردات احتمالاً در حدود 100 درصد و یا حتی 120 درصد لحاظ خواهد شد که شامل 15 درصد سود وارد کننده نیز می شود. پس از آن خودرو با قیمت پایه (که بیش از 2 برابر از قیمت خودرو در خارج از کشور بیشتر است) در بورس کالا عرضه خواهد شد و در نهایت به دست مشتری نهایی خواهد رسید. با چنین شرایطی عملاً عرضه خودرو با قیمتی کمتر از 800 میلیون تومان (با دلار 37000 تومانی) بعید به نظر می رسد و خودروهای 20 هزار دلاری نیز ممکن است تبدیل به خودروهایی دو میلیاردی شوند. از این رو این پتانسیل وجود دارد که عرضه کم تیراژ خودروهای وارداتی تأثیر چندانی بر بازار خودروهای داخلی و حتی بازار خودروهای وارداتی قدیمی نداشته باشد.

موضوع دیگر، انتظارات تورمی است. سال هاست خودرو در اقتصاد ایران برخلاف ماهیت مصرفی خود، تبدیل به یک کالای سرمایه ای شده است. بسیاری از افراد برای حفظ ارزش سرمایه خود خرید کالا یا محصولاتی همچون خودرو را در دستور کار قرار می دهند تا در آینده بتوانند از موج آسیب های تورمی در امان بمانند. مصرف کنندگان هم زمانی که احساس کنند در آینده قیمت کالای مورد نیاز آن ها افزایش خواهد داشت، اقدام به تقاضای زود هنگام آن کالا می کنند.

جدول کامل قیمت خودروهای داخلی و وارداتی