بررسی استراتژی بازاردانی* دونالد ترامپ

دونالد ترامپ سرانجام به‌عنوان نماینده جمهوری‌خواهان برگزیده خواهد شد و به‌‌رغم اندیشه و گفتار و کردارش که برخی آن را نیک نمی‌دانستند، توانست به‌خوبی خود را در مسابقه مقدماتی انتخابات آمریکا پیروز کند و شد آنچه می‌بینیم.

کنجکاوی نویسنده درباره حرکات ترامپ از آنجا ناشی می‌شود که سال‌ها پیش با کتابی از او درباره شیوه مدیریت در کسب‌وکار و کارآفرینی (ارزش‌آفرینی) روبه‌رو شدم و دانستم که ترامپ حتما با یک برنامه مارکتینگ دقیق و قوی در بازار رقابت‌های انتخاباتی ظاهر می‌شود که شد.

هر چند در طول هفته‌ها و روزهای گذشته بسیاری او را دیوانه – نادان – شومن و هرزه عنوان می‌کردند و می‌گفتند که صرفا براساس ثروت خود و بیشتر برای تبلیغ و خودنمایی وارد انتخابات آمریکا شده، اما بسیاری که با کتاب‌ها و نظرات او آشنا بودند می‌دانستند که هر برنامه و سخنرانی ترامپ هدفمند و معنی‌دار است و کسی که در کسب‌وکار خود در محیط به شدت رقابتی آمریکا به پیروزی‌های بزرگ می‌رسد موفقیت را اتفاقی و از سر شانس به دست نخواهد آورد.

جالب است که هر چه دیگران از ترامپ بدگویی می‌کردند او معروف‌تر و شناخته‌ شده‌تر می‌شد و اصولا در برنامه تبلیغاتی ترامپ رقبایش نقش مهم‌تری در معرفی او داشتند تا خودش و مبلغانش، که این خود خبر از زیرکی و شناخت دقیق بازار رقابت‌های انتخاباتی از دید بازاردانی و تسلط او بر ابزارهای آمیخته تبلیغات (Promotion mix) با ریزه‌کاری‌های آن در این رقابت‌ها داشت.

اما به‌راستی ترامپ از دید تئوری‌های بازاردانی (مارکتینگ) چه کرد که دیگران نکردند؟

در پاسخ باید گفت که ترامپ بازار هدف خود را به‌درستی انتخاب کرده و باقی‌مانده را به رقبای دیگر بخشیده بود و از آنجایی که در بخش‌بندی بازار خود (market segmentation) بهترین و بزرگ‌ترین بخش‌ها را به‌عنوان بازار هدف (target market) و آمیخته بازاردانی (marketing mix) انتخاب و مدیریت کرده بود دیگر فعالان در بازار رقابت انتخابات چاره‌ای جز پذیرش بخش‌های کوچک و باقیمانده بازار نداشتند. هر چند که برخی از این بخش‌های واگذار شده مانند زنان و رنگین‌پوستان و اقلیت‌ها به شکل سنتی هوادار حزب جمهوری‌خواه و دیدگاه ترامپ بودند.

اکنون با اتمام دور نخست انتخابات به‌نظر می‌رسد ترامپ در برنامه بازاردانی دیگری سعی در جذب این بخش از بازار (رای‌دهندگان) به سمت خود خواهد داشت تا با ارائه و پیشنهاد محصولی مناسب این بخش از بازار و با استفاده از ابزارهای تشویقی مناسب، خرده‌بازارهای واگذار شده به دموکرات‌ها را پس بگیرد.

نکته‌ای که در مدیریت برنامه‌های جایگاه‌یابی ترامپ دارای اهمیت است تاکید، تقویت و اصرار او بر رویای آمریکایی است که در آن تصویری قدرتمند و اسطوره‌ای موفق به نمایش گذاشته می‌شود و با مقایسه آمریکای امروز دموکرات‌ها با آمریکایی که برنامه‌های او به‌وجود خواهد آورد سعی در جذب و یک‌صدا کردن مخاطبان بازار هدف خود خواهد داشت که به‌نظر می‌رسد در ادامه رقابت‌ها از همین استراتژی موثر استفاده بیشتری شود.

در ادامه رقابت‌های انتخاباتی این‌گونه به‌نظر می‌رسد که به‌کارگیری ابزارهای موثر بازاردانی راه را برای پیروزی نهایی ترامپ بر رقیبش هموار خواهد ساخت و یک‌بار دیگر شاهد پیروزی استراتژی‌های مناسب و متناسب بازاردانی در عرصه‌ای دیگر خواهیم بود.

***

* بازاردانی و بازاردان دو واژه پیشنهادی نویسنده به‌جای  واژه‌های نارسای بازاریابی و بازاریاب است که از ترکیب دو بخش بازار + دانش تشکیل یافته و مفهوم دانش بازار یا مارکتینگ را بهتر نشان می‌دهد.

***

DBA با گرایش بازاردانی (مارکتینگ)